جستجو در تالارهای گفتگو

سلام علیکم و رحمت الله خانم که حمل دارد اگر خونریزی داشته باشد حکم روزه و نماز آن خانم چیست؟

سلام علیکم من همیشه در تشخیص اینکه از حیض پاک شدم یا نه مشکل دارم و عذاب وجدان میگیرم که نمازم دیر میشه و از طرفی به خودم میگم اگه پاک نشده باشم باید چند بار غسل کنم که آب اسراف میشه تقریبا و متاسفانه آدم وسواسی هستم دقیقا نمیدونم کی پاک میشم و شک میکنم خودمو وارسی میکنم اما وقتی پنبه رو نگاه میکنم نمی تونم تصمیم بگیرم دقیقا باید پنبه چه رنگی باشه بعد از وارسی تا پاک محسوب بشیم؟ مدت زمانی که پنبه باید باید در واژن باشه برای وارسی چقدر هست؟ من ترشحاتم سفید رنگه گاهی هم زرد، پریودیم هم تقریبا 7 روزه، الان روز هفتمه خودمو وارسی میکنم پنبه زرد رنگ میشه، چیکار کنم الان برم غسل کنم بعدش نماز بخونم؟ میشه چیزهایی که لازمه رو کامل و دقیق توضیح بدید.

اگر دو روز قبل از عادت ماهانه ترشحات کمی خون داشته باشه ولی بیرون نیاید و نشانه های حیض را نداشته باشد حکم نماز و روزه چه میشود؟

سلام علیکم خانمی که یک ماه بعد از زایمان تا هنوز خون میبیند ، وظیفه نماز و روزه او چیست ؟!

از پاکستان مخاطب جناب عالی هستم. باعرض سلام و خسته نباشید بااستحضارحضرت عالی می رسانم که یک زنی هست که از لحاظ عمرش 53 سال می باشد ولی بخاطر مریضی خاصی دکتر داروهایی را تجویز نموده که این دارو عادت ماهیانه اش طبق عادت خودش جاری می نماید و هرماه فقط به تعداد عادت خود خون می بیند و سر اتمام عادت پاک میشود دکتر گفته که بخاطر عدم جازی شدن خون این مریضی پیدا شده است لذا این خونی که زن می بیند حکم حیض را دارد یا استحاضه؟لطفا راهنمایی بفرمایید. این زن مقلد حضرت آیت الله سیستانی دام ظله العالی می باشد.

سلامب بخشید من ۲۴دی ماه با ۱۰روز تاخیر عادت ماهانه شدم ۴بهمن باید پاک می شدم که متاسفانه تا۸بهمن لکه بینی داشتم وبعد پاک شدم ولی از دیروز (۱۳ بهمن) دوباره خونریزی پیدا کردم می خواستم بدونم باید اعمال استحاظه رو بجا بیارم واینکه با این شرایط اگر بخوام برا نیمه رجب کربلا برم می تونم زیارت برم واطراف ضریح آقا زیارت کنم

سلام علیکم .خانمی که در طول سال حیضش از ده میگذره ولی یکبار ده میشه و دوباره چندین بار از ده میگذره مثلاً دوازده ویا یازدهم پاک میشه و سنش هم از پنجاه گذشته و مقلد آیت الله سیستانی هستش و البته روز چهارم پنجم خونریزی داره و تا دوازدهم فقط لک آن هم به حالت ها و رنگهای مختلف چه حکمی داره ؟ایا آن یک جلسه که در طول سال ده روز پاک میشه باید مثل بقیه جلسه ها که دواز ده روز پاک ک می‌شده عمل کنه و یا خیر؟

سلام. در روز پنجم خون حیض قطع میشه اما تا چند روز که استبرا میکنم گاهی ترشح زرد بسیار کم رنگ میبینم . و در روز های آخر ترشح سفید میبینم روی دستمال کاغذی ولی وقتی ترشح سفید کدر روی دستمال خشک میشه زرد رنگ دیده میشه اون قسمت تکلیف چیه .‌از کجا بفهمم این ترشحات خون حکم خون رو‌ندارن

سلام روز بخیر.میخواستم سوال کنم خانمی که حیضش از ده میگذره بین صفات حیض و فامیل کدامیک را باید الویت قرار بدهدبرای غسل حیض و اگر فامیل بود چه کسی را ملاک قرار دهدمثلا دختر خاله یا عمه یا خواهر چون هر کدام یک عددی را میگویند

سلام علیکم یکی از شرایط حیض این است که حداقل سه روز خون ببیند تکلیف نماز و روزه خانمی که خون می بیند ولی باید منتظر بماند که سه روز ادامه می یابد یا خیر چیست؟ ممنون

سلام لکه ی قهوه ای روز هشتم بعد از عادت ماهانه چ حکمی دارد پاک است یا نجس؟ آیا میشود نماز را خواند یا غسل نیازاست؟

سلام خسته نباشید در تشخیص استحاضه به جای پنبه چه چیز میشه جایگزین کرد؟ آیا پارچه ی نخی چهار یا سه لایه میتونه جوابگو باشه یا یک لایه باید باشه؟ چون ادم نمیتونه از پنبه ی خالی استفاده کنه.

توجه: احکامی که در این جزوه درون علامت [ ] قرار داده شده، از موارد احتیاط واجب است؛ که مکلف در آن‌ها می‌تواند به مجتهد دیگری، با رعایت ترتیب اعلمیت، رجوع نماید. گفتگویی درباره استحاضه روز بعد، مادرم مانند همیشه در جایگاه خود نشست و گفتگو را درباره استحاضه شروع کرد. به‌محض اینکه کلمه استحاضه بر زبان مادرم نقش بست ناگهان به ذهنم خطور کرد که حروف اصلی این کلمه مانند حروف کلمه حیض ولی در قالب جدید می‌باشد، لذا تصور من از استحاضه ـ همانند حیض ـ خونی بود که از زنان در شرایط خاص خارج می‌شود ولی مقدار آن از خون حیض کمتر است. فاطمه: آیا استحاضه فقط به زنان اختصاص دارد؟ مادر: آری. فاطمه: آیا این هم، خونی است که خارج می‌شود؟ مادر: آری.. ولی.. فاطمه: ولی چه؟! مادر: ولی به شرطی که خون حیض یا نفاس یا زخم یا جراحت یا خون بکارت نباشد. فاطمه: معنی آنچه گفتید این است که هر خونی که از زن بیرون می‌آید و خون حیض و نفاس و زخم و جراحت و خون بکارت نباشد، استحاضه است؟ مادر: آری. فاطمه: این‌ها خون‌های متعددی هستند! مادر: سبب بعضی از آن‌ها قابلیت باروری و جوان بودن زن است، مگر نمی‌بینی هنگامی‌که زن کهن‌سال می‌شود و خون حیض او قطع می‌شود، دیگر باردار نمی‌شود؟! فاطمه: خون زخم و جراحت و همچنین خون نفاس معمولاً شناخته شده است، ولی چگونه زن می‌تواند بفهمد که این خون، خون استحاضه است و خون حیض نیست؟ مادر: آیا صفات خون حیض را به یاد می‌آوری؟ فاطمه: آری، خون حیض معمولاً خونی سرخ یا سیاه است که با سوزش و حرارت بیرون می‌آید. مادر: معمولاً صفات خون استحاضه با صفات خون حیض تفاوت دارد، خون استحاضه معمولاً زرد رنگ و رقیق است و بدون فشار و سوزش بیرون می‌آید. فاطمه: زن در روز اول ازدواج چگونه می‌تواند خون بکارت را از خون استحاضه تشخیص دهد؟ مادر: خون بکارت اطراف پنبه را فرا می‌گیرد و مانند هلالی خونین اطراف آن را آلوده می‌کند ولی خون استحاضه گاهی ظاهر پنبه را کاملاً فرا می‌گیرد و گاهی به داخل آن نفوذ می‌کند و گاهی از آن هم عبور کرده و به دستمال (نوار بهداشتی) می‌رسد. فاطمه: پس خون استحاضه ممکن است کل پنبه را فرا گیرد؟ مادر: آری، و ممکن است آن را فرا نگیرد، به طور کلی استحاضه بر سه قسم است: استحاضه قلیله: خونی است که روی پنبه را آلوده می‌کند ولی به خاطر کم بودنش به داخل آن نفوذ نمی‌کند. استحاضه متوسطه: خونی است که در پنبه فرو می‌رود ولی از پنبه به دستمال (نوار بهداشتی) نمی‌رسد. استحاضه کثیره: خونی است که پنبه را فرا گرفته و از آن عبور می‌کند و به دستمالی که معمولاً زن‌ها برای جلوگیری از خون می‌بندند (نوار بهداشتی) رسیده و آن را آلوده می‌کند. فاطمه: حکم هرکدام از آن سه مورد چیست؟ مادر: در استحاضه قلیله واجب است برای هر نماز وضو بگیرد، خواه آن نماز واجب باشد یا مستحب و غسل لازم نیست. و در استحاضه متوسطه زن باید برای هر نماز وضو بگیرد [و هر روز صبح قبل از نمازهای روزانه یک غسل انجام دهد]. فاطمه: در این باره یک مثال بیاورید؟ مادر: مثلاً اگر زن قبل از نماز صبح فهمید که استحاضه است و پس از وارسی خود پی برد که استحاضه اش متوسطه است، [باید غسل کند] سپس برای نماز صبح وضو بگیرد، و این غسل او ـ به همراه وضویی که برای هر نمازمی گیرد ـ برای سایر نمازهای همان روز کافی است، پس اگر روز دوم فرا رسید [دوباره غسل کند] سپس وضو بگیرد، و حکم همین است تا زمانی که صفات استحاضه کم یا زیاد نشده باشد. فاطمه: حکم استحاضه کثیره چیست؟ مادر: در استحاضه کثیره زن باید در روز سه غسل انجام دهد، یک غسل برای نماز صبح، و یک غسل برای نمازهای ظهر و عصر در صورتی که آن‌ها را پشت سرهم بخواند، و یک غسل برای نمازهای مغرب و عشا در صورتی که آن‌ها را نیز پشت سر هم بخواند. فاطمه: اگر بین دو نماز فاصله انداخت حکمش چیست؟ مادر: آنگاه برای هر نماز غسل کند. فاطمه: آیا این حکم در تمام حالات استحاضه کثیره جریان دارد؟ مادر: خیر، این حکم در صورتی است که خون پی در پی و بدون قطع شدن بر پنبه ظاهر شود، ولی چنانچه ظاهر شدن خون روی پنبه با فاصله باشد به طوری که زن بتواند در آن فاصله علاوه بر غسل یک یا چند نماز بخواند، در این صورت هرگاه خون از پنبه به دستمال برسد [باید غسل را تکرار کند]، مثلاً: اگر غسل کرد و نماز ظهر را خواند و قبل از خواندن نماز عصر یا هنگام خواندن آن، خون از پنبه به دستمال رسید [واجب است برای نماز عصر دوباره غسل کند]، ولی اگر فاصله قطع شدن خون به مقداری باشد که زن بتواند دو یا چند نماز بخواند در این صورت نمازهای او صحیح بوده و نیازی به تکرار غسل نیست. فاطمه: آیا استحاضه از نوعی به نوعی دیگر تغییر می‌کند؟ مادر: آری، گاهی اوقات ممکن است استحاضه قلیله به کثیره یا متوسطه تغییر کند یا برعکس. فاطمه: زن چگونه می‌تواند عوض شدن نوع استحاضه خود را بفهمد؟ مادر: [باید قبل از نماز خود را وارسی کرده] و طبق آن عمل کند، پس اگر معلوم شد استحاضه قلیله است باید به احکامی که وظیفه مستحاضه قلیله است عمل نماید، و اگر معلوم شد استحاضه متوسطه است باید به احکام استحاضه متوسطه عمل کند و.... فاطمه: اگر دختر باکره باشد و نتواند خود را وارسی کند، چگونه می‌تواند عوض شدن نوع استحاضه را بفهمد؟ مادر: تا زمانی که یقین به تغییر نوع استحاضه نداشته باشد بنا را بر حالت سابق بگذارد، مثلاً: اگر استحاضه او قلیله بود و شک کند به متوسطه عوض شده یا نه، در این صورت خود را استحاضه قلیله بداند مگر آنکه یقین کند که متوسطه شده است. فاطمه: حالا اگر این دختر شک کند که استحاضه‌اش قطع شده یا نه، وظیفه‌اش چیست؟ مادر: باز هم تا زمانی که یقین به قطع شدن استحاضه نداشته باشد بنا را بر حالت سابق بگذارد. فاطمه: اگر پنبه آغشته به خون شود یا دستمال (نوار بهداشتی) آلوده شود وظیفه زن چیست؟ مادر: اگر استحاضه او قلیله یا متوسطه باشد بهتر است پنبه و دستمال (نوار بهداشتی) را قبل از هر نماز عوض یا تطهیر کند، و اگر استحاضه کثیره باشد در صورت توانایی [باید آن‌ها را تعویض یا تطهیر نماید] و چنانچه برای او ضرر نداشته باشد باید از زمان پایان غسل تا پایان نماز از بیرون آمدن خون جلوگیری کند. فاطمه: اگر زن مستحاضه به وظیفه خود عمل کند آیا لازم است بلافاصله نماز بخواند؟ مادر: [آری]. فاطمه: احکام استحاضه چیست؟ مادر: احکام آن عبارت‌اند از: اول: اگر استحاضه قلیله یا متوسطه باشد و خون او قطع شود برای خواندن نماز کافی است وضو بگیرد، و اگر کثیره باشد در صورت قطع شدن خون برای خواندن نماز باید غسل کند. دوم: زنی که یکی از استحاضه‌های سه‌گانه باشد، جایز نیست بدون طهارت خط قرآن را لمس کند، ولی اگر طبق وظیفه خود طهارت کند لمس کردن خط قرآن تا زمان به پایان رسیدن نماز جایز است. سوم: طلاق دادن زنی که در استحاضه است صحیح می‌باشد. چهارم: احکامی که بر زن حائض مترتب می‌شد بر زن مستحاضه مترتب نمی‌شود و این احکام عبارت‌اند از: حرمت آمیزش از قُبُل، حرمت وارد شدن به مسجد و ماندن و قرار دادن چیزی در آن و همچنین حرمت خواندن آیه‌هایی که سجده واجب دارند. پنجم: روزه از زنی که استحاضه قلیله یا متوسطه است صحیح می‌باشد هرچند به وظیفه خود برای نماز ـ که عبارت از وضو یا غسل است ـ عمل نکند. و در رابطه با استحاضه کثیره به نظر برخی از فقها صحیح بودن روزه او متوقف بر انجام غسل‌های واجب استحاضه کثیره است، یعنی برای صحت روزه باید غسل‌های استحاضه شب قبل و همچنین غسل‌های همان روز را انجام دهد، ولی نظر صحیح آن است که روزه آن زن صحیح است هرچند غسل‌های واجب خود را ترک کند. ششم: زنی که استحاضه کثیره است واجب نیست بعد از غسل وضو بگیرد، ولی زنی که استحاضه متوسطه است باید بعد از [غسل] وضو هم بگیرد. ◀ بازگشت به فهرست

شماره مسئله ▼ [۵۹۶] [۵۹۷] [۵۹۸] [۵۹۹] [۶۰۰] [۶۰۱] [۶۰۲] [۶۰۳] [۶۰۴] [۶۰۵] [۶۰۶] [۶۰۷] [۶۰۸] [۶۰۹] [۶۱۰] [۶۱۱] [۶۱۲] [۶۱۳] [۶۱۴] [۶۱۵] [۶۱۶] [۶۱۷] [۶۱۸] [۶۱۹] [۶۲۰] [۶۲۱] [۶۲۲] [۶۲۳] [۶۲۴] [۶۲۵] [۶۲۶] [۶۲۷] [۶۲۸] [۶۲۹] [۶۳۰] [۶۳۱] [۶۳۲] [۶۳۳] [۶۳۴] [۶۳۵] [۶۳۶] [۶۳۷] [۶۳۸] [۶۳۹] [۶۴۰] [۶۴۱] [۶۴۲] فهرست استحاضه احکام استحاضه احکام معلوم نبودن نوع استحاضه احکام تغییر نوع استحاضه احکام قطع شدن خون استحاضه احکام دیگر مستحاضه استحاضه یکی از خون‌هایی که از زن خارج می‌شود، خون استحاضه است و زن را در موقع دیدن خون استحاضه «مستحاضه» می‌گویند. مسئله ۵۹۶ . خون استحاضه در بیشتر اوقات زرد رنگ یا قرمز روشن و سرد و رقیق و کهنه و مانده است و بدون فشار و سوزش بیرون می‌آید ولی ممکن است گاه سیاه یا سرخ تیره و گرم و غلیظ و تازه باشد و با فشار و سوزش بیرون آید و خون استحاضه، حداقل یا حداکثر معیّنی ندارد و نیز قبل از بلوغ، استحاضه محقّق نمی‌شود و در محقّق شدن آن بعد از (‌۶۰) سال قمری اشکال است و احتیاط واجب آن است که زنان بعد از این سن هم به وظایف مستحاضه عمل نمایند. مسئله ۵۹۷ . استحاضه سه قسم است: قلیله و متوسّطه و کثیره. ۱. استحاضه قلیله: آن است که خون فقط روی پنبه‌ای را که زن با خود بر می‌دارد آلوده کند و در آن فرو نرود. ۲. استحاضه متوسّطه: آن است که خون در پنبه فرو رود، هرچند در یک گوشه آن باشد ولی از طرف دیگر پنبه بیرون نیاید و به دستمالی که معمولاً زن‌ها برای جلوگیری از خون می‌بندند، نرسد. ۳. استحاضه کثیره: آن است که خون پنبه را فرا گرفته یا در آن فرو رفته و از طرف دیگر بیرون آید و به دستمالی که معمولاً زن‌ها برای جلوگیری از خون می‌بندند برسد. شایان ذکر است در انتخاب اندازه پنبه به طور معمول در بین بانوان عمل می‌شود و در هنگام استعمال، از پنبه غیر فشرده و به حالت معمولی استفاده می‌شود و استفاده از جنس دیگری غیر از پنبه، که در بافت و قابلیت جذب و مقدار نفوذش مثل پنبه باشد نیز کافی است ولی دستمال‌کاغذی‌های رایج، که بافت ظریفی دارد و قابلیت جذب و نفوذ آن بیشتر و سریعتر از پنبه است، در این مورد کافی نیست و اگر به پنبه طبیعی ناخالصی و مواد دیگری نیز اضافه شده که تأثیری در جهت ذکر شده نداشته باشد، اشکال ندارد. احکام استحاضه مسئله ۵۹۸ . در استحاضه قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد هرچند بخواهد نماز ظهر و عصر یا نمازمغرب و عشاء را پشت سرهم بخواند - مگر موردی که در مسأله (۶۰۶) ذکر می‌شود - و بنابر احتیاط مستحب، پنبه را آب کشیده و یا عوض کند و باید ظاهر فرج را چنانچه خون به آن رسیده، آب بکشد. مسئله ۵۹۹ . زنی که نمی‌دانسته در استحاضه قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد و مثلاً نماز ظهر و عصر را پشت سر هم با یک وضو می‌خوانده، نماز عصرش باطل است هرچند جاهل قاصر بوده و در فراگیری مسأله کوتاهی نکرده باشد و باید آن را اگر وقت هست دوباره خوانده و اگر وقت گذشته، قضا نماید مگر در صورتی که مسأله (۶۰۶) شامل آن شود. مسئله ۶۰۰ . در استحاضه متوسّطه، بنابر احتیاط لازم، باید زن برای هر نمازِ صبح، غسل کند و لازم است برای نمازهای خود، کارهای استحاضه قلیله که در مسأله (۵۹۸) ذکر شد را هم انجام دهد و هرگاه استحاضه متوسّطه قبل از نمازی غیر از نماز صبح، مثل نماز ظهر برایش پیش آید، برای آن نماز، غسل کند و علاوه بر آن تا صبح روز دیگر برای نمازهای خود، کارهای استحاضه قلیله را انجام دهد. مسئله ۶۰۱ . اگر استحاضه متوسّطه قبل از نماز صبح یا در بین نماز صبح حاصل شود، باید بنابر احتیاط واجب برای نماز صبح غسل کند و اگر عمداً یا از روی فراموشی برای نماز صبح غسل نکند، بنابر احتیاط لازم، باید برای نماز ظهر و عصر غسل کند و نماز صبحش که بدون غسل و انجام وظایف دیگر مستحاضه خوانده، باطل است و باید آن را اگر وقت هست دوباره خوانده و اگر وقت گذشته قضا نماید و اگر برای نماز ظهر و عصر غسل نکند، باید قبل از نماز مغرب و عشا غسل نماید، چه خون بیاید یا اینکه قطع شده باشد و نماز ظهر و عصری را که بدون غسل و انجام وظایف دیگر خوانده، دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.[۱] مسئله ۶۰۲ . در استحاضه کثیره، بنابر احتیاط واجب، باید زن برای هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد و لازم است یک غسل برای نماز صبح و یک غسل برای نماز ظهر و عصر و یک غسل برای نماز مغرب و عشا به جا آورد و بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نیندازد و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر و عشا دوباره غسل کند. همه این موارد در صورتی است که خون پی در پی از پنبه به دستمال برسد امّا چنانچه رسیدن خون از پنبه به دستمال با قدری فاصله باشد که زن بتواند در آن فاصله غسل نموده و یک نماز یا بیشتر بخواند، احتیاط لازم آن است که هرگاه خون از پنبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض کرده و یا آب بکشد و غسل نماید و نماز بخواند. بنابراین اگر زن غسل استحاضه کثیره کرد و نماز ظهر را مثلاً خواند ولی قبل از نماز عصر یا در بین آن، خون دوباره از پنبه به دستمال رسید، بنابر احتیاط واجب، باید برای نماز عصر نیز غسل نماید ولی چنانچه فاصله به مقداری باشد که زن بتواند در آن میان دو نماز یا بیشتر بخواند، مثل اینکه بتواند نماز مغرب و عشا را نیز قبل از آنکه خون دوباره به دستمال برسد بخواند، برای آن نمازها لازم نیست غسل دیگری بکند و در هر صورت زنی که غسل استحاضه کثیره انجام داده، تا وقتی بعد از غسل مبطل وضو انجام نداده، لازم نیست وضو بگیرد. مسئله ۶۰۳ . در مواردی که غسل بر زن واجب می‌شود اگر چند بار غسل کردن برای او ضرر دارد یا باعث سختی زیادی است که معمولاً قابل تحمّل نیست، می‌تواند به جای آن تیمّم نماید. مسئله ۶۰۴ . مستحاضه متوسّطه که باید وضو بگیرد و هم بنابر احتیاط لازم، غسل کند، باید غسل را اوّل به جا آورد و بعد وضو بگیرد ولی در مستحاضه کثیره که غسل کافی است و احتیاط مستحب است که وضو هم بگیرد، اگر بخواهد وضو بگیرد باید قبل از غسل، وضو بگیرد. مسئله ۶۰۵ . در ابتدای استحاضه تا وقتی خون در باطن است و بیرون نیامده، غسل یا وضو و نیز سایر احکام استحاضه واجب نمی‌شود و اگر بیرون بیاید هرچند کم باشد، واجب است طبق احکام استحاضه عمل نماید و از آن پس تا زمانی که خون در مجراست هرچند بیرون نیاید ولی در محلّی است که اگر پنبه داخل کند آلوده به خون می‌شود، واجب است به وظایف مستحاضه عمل کند. مسئله ۶۰۶ . زن مستحاضه اگر بداند از وقتی که مشغول وضو یا غسل شده خونی از او بیرون نیامده و در داخل فرج هم نیست، می‌تواند خواندن نماز را تا وقتی که می‌داند پاک می‌ماند به تأخیر بیندازد، همچنان که می‌تواند نمازهای بعدی را در این فاصله زمانی بدون اینکه دوباره غسل کند یا وضو بگیرد، بخواند. مسئله ۶۰۷ . اگر زن قبل از وقت نماز، مستحاضه متوسّطه یا کثیره شود، در مواردی که لازم است بین غسل و نماز فاصله‌ای واقع نشود، واجب است غسل مربوط به نماز را بعد از فرا رسیدن وقت نماز انجام دهد؛ مگر آنکه غسل را برای خواندنِ همان نماز یا به جهت دیگری مثل مسّ خط قرآن، نزدیک وقت اذان انجام داده باشد و بلافاصله بعد از آن وقت شرعی نماز فرا رسد و نماز را بخواند به گونه‌ای که بین غسل و نماز فاصله نشده و پشت سر هم انجام گردد، امّا اگر بین انجام غسل و نماز فاصله شود مثل اینکه منتظر رسیدن وقت نماز شود، آن غسل برای خواندن نماز کافی نیست و باید برای نماز، دوباره غسل نماید. مسئله ۶۰۸ . در مستحاضه قلیله و متوسّطه، زن برای هر نمازی چه نماز یومیه چه غیر یومیه، چه واجب و چه مستحب، باید وضو بگیرد و خواندن دو نماز با یک وضو جایز نیست، هرچند دو نماز را پشت سر هم و بدون فاصله بخواند، مگر آن که زن از ابتدای وضوی نماز اوّل تا انتهای نماز بعد، در ظاهر و باطن پاک باشد و پاک بودن در ظاهر کافی نیست؛ بنابر این در این فاصله زمانی که خون در ظاهر و باطن قطع شده، جایز است زن چند نماز را با یک وضو بخواند. همین طور، اگر بخواهد نماز یومیه‌ای را که خوانده احتیاطاً دوباره بخواند یا بخواهد نمازی را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند، باید تمام کارهایی را که برای استحاضه ذکر شد انجام دهد، امّا برای خواندن نماز احتیاط و سجده فراموش شده، چنانچه آنها را بعد از نماز فوراً به جا آورد، لازم نیست کارهای استحاضه را انجام دهد و برای سجده سهو، در هر حال، لازم نیست کارهای استحاضه را به جا آورد. مسئله ۶۰۹ . مستحاضه قلیله یا متوسّطه اگر بخواهد غیر از نماز، کاری انجام دهد که شرط آن وضو داشتن است مثلاً بخواهد قرآن را مسّ کند، چنانچه بعد از تمام شدن نماز باشد، بنابر احتیاط واجب، باید وضو بگیرد و وضویی که برای نماز گرفته، کافی نیست. مسئله ۶۱۰ . مستحاضه کثیره اگر بخواهد غیر از نماز، کاری انجام دهد که شرط آن وضو داشتن است مثلاً قرآن را مسّ کند، چنانچه خون پی در پی از پنبه به دستمالی که معمولاً زنان برای جلوگیری از سرایت خون می‌بندند می‌رسد، غسلی که برای نماز انجام داده، برای آن کار (مثل مسّ قرآن) نیز کافی است و احتیاط مستحب آن است که دوباره غسل کند، البتّه در صورتی که باطل کننده وضو از او سر زده باشد (مثل اینکه ادرار کرده باشد)، باید وضو بگیرد، امّا اگر رسیدن خون از پنبه به دستمال با مقداری فاصله زمانی باشد که زن بتواند در آن فاصله غسل نماید و آن کار (مثل مسّ قرآن) را انجام دهد، احتیاط واجب آن است که دوباره غسل کند. مسئله ۶۱۱ . مستحاضه قلیله بعد از وضو و مستحاضه متوسّطه بعد از غسل و وضو و مستحاضه‌ کثیره بعد از غسل، باید فوراً مشغول نماز شوند مگر در دو مورد استثنایی که در مسأله (۶۰۲ و ۶۰۶) به آنها اشاره شد، ولی گفتن اذان و اقامه قبل از نماز و خواندن دعاهای وارده قبل از تکبیرة الاحرام که به دلیل معتبر، مستحب بودن آن ثابت شده اشکال ندارد. همچنین کارهایی که برای خواندن نماز لازم است انجام شود، مثل تهیه مُهر و چیزی که سجده بر آن صحیح است و کارهایی که معمولاً قبل از نماز انجام می‌شود مثل رفتن به محلّ نمازش در منزل، اشکال ندارد و در نماز هم می‌تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد. همچنین اگر زن مستحاضه نمازی به جا آورد که معلوم شود باطل است - مثلاً به دلیل بجا نیاوردن رکن یا پدید آمدن یکی از شک‌های باطل کننده بفهمد نمازش باطل بوده - چنانچه متوجّه باطل شدن نماز در بین آن یا بعد از آن بدون فاصله قابل توجّه شود، این امر موجب باطل شدن غسل یا وضوی او نمی‌شود و می‌تواند آن نماز را با همان غسل یا وضو بدون فاصله دوباره بخواند. مسئله ۶۱۲ . زن مستحاضه اگر وظیفه‌اش این باشد که میان وضو یا غسل و نماز فاصله نیندازد ولی مطابق وظیفه‌اش رفتار نکند و فاصله بیاندازد، باید دوباره وضو گرفته یا غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود. مسئله ۶۱۳ . اگر خون استحاضه زن جریان داشته و قطع نشود، چنانچه برای او ضرر ندارد، باید تا آخر نماز از بیرون آمدن خون جلوگیری نماید هرچند با گذاشتن پنبه و مانند آن در داخل مجرا و بستن آن قسمت باشد و بنابر احتیاط واجب، جلوگیری از خارج شدن خون، قبل از وضو یا غسل انجام شود و اگر کوتاهی کند و خون بیرون آید، چنانچه نمازخوانده، باید دوباره آن را بجا آورد ولی فاصله شدن این نمازِ باطل باعث باطل شدن وضو یا غسل نمی‌شود و می‌تواند فوراً بدون اینکه بار دیگر وضو یا غسل را انجام دهد، نماز را دوباره بخواند، هرچند احتیاط مستحب آن است که دوباره وضو یا غسل را انجام دهد سپس نماز را بار دیگر بخواند. احکام معلوم نبودن نوع استحاضه مسئله ۶۱۴ . اگر زن نداند استحاضه او از کدام نوع است، موقعی که می‌خواهد نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب، لازم است در صورت امکان، خود را بررسی کند، مثلاً مقداری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند و بیرون آورد و بعد از آن که فهمید استحاضه او کدام یک از آن سه قسم است، کارهایی را که برای آن قسم دستور داده شده انجام دهد ولی اگر بداند تا وقتی که می‌خواهد نماز بخواند استحاضه او تغییر نمی‌کند، قبل از فرا رسیدن وقت هم می‌تواند خود را بررسی کند. این حکم در زمانی است که زن نخواهد به احتیاط رفتار کند امّا اگر زن می‌تواند مطابق با احتیاط عمل نماید لازم نیست خود را بررسی نماید، مثلاً هرگاه نداند استحاضه او قلیله است یا متوسّطه، به گونه‌ای احتیاطاً رفتار می‌کند که هم وظیفه استحاضه قلیله و هم وظیفه استحاضه متوسّطه را انجام داده باشد. مسئله ۶۱۵ . زن مستحاضه اگر قبل از آنکه خود را بررسی کند مشغول نماز شود، چنانچه هنگام نماز، قصد قربت داشته و به وظیفه خود عمل کرده مثلاً استحاضه‌اش قلیله بوده و به وظیفه استحاضه قلیله عمل نموده، نماز او صحیح است و اگر قصد قربت نداشته یا عمل او مطابق وظیفه‌اش نبوده، مثل‌آنکه استحاضه‌ اوکثیره بوده و به وظیفه قلیله ‌رفتار کرده، نمازش باطل است. مسئله ۶۱۶ . زن مستحاضه اگر نتواند خود را بررسی نماید، انجام حداقل وظایف مستحاضه بر او واجب است؛ مثلاً اگر نمی‌داند استحاضه او قلیله است یا متوسّطه، باید کارهای استحاضه قلیله را انجام دهد و اگر نمی‌داند استحاضه‌اش متوسّطه است یا کثیره، باید کارهای استحاضه متوسّطه را انجام دهد، ولی اگر بداند قبلاً کدام یک از آن سه قسم بوده باید به وظیفه همان قسم رفتار نماید مثلاً اگر قبلاً متوسّطه بوده و الآن نمی‌داند قلیله شده یا نه، به وظیفه استحاضه متوسّطه عمل کند. احکام تغییر نوع استحاضه مسئله ۶۱۷ . اگر استحاضه قلیله زن بعد از نماز صبح، متوسّطه شود، بنابر احتیاط واجب برای نماز ظهر و عصر، غسل کند و اگر بعد از نماز ظهر و عصر، متوسّطه شود، بنابر احتیاط واجب برای نماز مغرب و عشاء، غسل نماید و اگر بعد از این غسل، استحاضه متوسّطه ادامه داشته باشد، بنابر احتیاط واجب برای نماز صبح روزهای بعد نیز، غسل نماید. مسئله ۶۱۸ . اگر استحاضه قلیله یا متوسّطه زن بعد از نماز صبح، کثیره شود و به این حال باقی بماند، باید احکامی را که در مسأله (۶۰۲) شرح آن ذکر شد، نسبت به نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا رعایت نماید. مسئله ۶۱۹ . اگر استحاضه قلیله زن قبل از نماز، متوسّطه یا کثیره شود، باید کارهای متوسّطه یا کثیره را انجام دهد و اگر استحاضه متوسّطه، کثیره شود باید کارهای استحاضه کثیره را انجام دهد و چنانچه برای استحاضه متوسّطه غسلی کرده باشد، فایده ندارد و باید دوباره برای کثیره غسل کند. مسئله ۶۲۰ . اگر در موقع غسل، خون قطع نشود غسل صحیح است ولی اگر در بین غسل، استحاضه متوسّطه، کثیره شود، لازم است غسل را از سر بگیرد. مسئله ۶۲۱ . اگر در بین نماز، استحاضه متوسّطه زن، کثیره شود، باید نماز را بشکند و برای استحاضه کثیره، غسل کند و کارهای دیگر آن را انجام دهد و آن نماز را دوباره بخواند و بنابر احتیاط مستحب، قبل از غسل وضو بگیرد و اگر برای غسل وقت ندارد لازم است بدل از غسل تیمّم کند و اگر برای تیمّم نیز وقت ندارد، بنابر احتیاط مستحب نماز را نشکند و به همان حال تمام کند ولی لازم است بعد از وقت آن را قضا نماید. مسئله ۶۲۲ . اگر زن به دستور استحاضه قلیله رفتار نماید و در بین نماز، استحاضه قلیله او متوسّطه شود بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند به خواندن همان نماز اکتفاء‌ کند بلکه نماز را شکسته و به وظایف استحاضه متوسّطه رفتار می‌کند و اگر استحاضه قلیله زن در بین نماز کثیره شود باید نماز را شکسته و برای استحاضه کثیره کارهای آن را انجام دهد. مسئله ۶۲۳ . اگر استحاضه کثیره زن متوسّطه شود باید برای نماز اوّل، وظیفه کثیره و برای نمازهای بعدی، وظیفه متوسّطه را انجام دهد، مثلاً اگر قبل از نماز ظهر، استحاضه کثیره، متوسّطه شود، باید برای نماز ظهر غسل کند و برای نمازهای عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگیرد ولی اگر برای نماز ظهر عمداً یا از روی فراموشی غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد، باید برای نماز عصر غسل نماید و اگر برای نماز عصر هم غسل نکند، باید برای نماز مغرب غسل کند و اگر برای آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد، باید برای نماز عشا غسل نماید و در هر صورت نمازهایی را که مطابق وظیفه نخوانده باید دوباره بخواند و چنانچه وقتش گذشته، قضا نماید. مسئله ۶۲۴ . اگر استحاضه کثیره، قلیله شود، مستحاضه باید برای نماز اوّل، وظیفه کثیره و برای نمازهای بعدی، وظیفه قلیله را انجام دهد. مسئله ۶۲۵ . اگر استحاضه متوسّطه، قلیله شود، در صورتی که زن مستحاضه غسل روزانه برای استحاضه متوسّطه را قبل از آنکه قلیله گردد، انجام داده لازم نیست برای نماز اوّل، غسل نماید و وضو کافی است (یعنی کافی است به وظایف استحاضه قلیله رفتار نماید). احکام قطع شدن خون استحاضه مسئله ۶۲۶ . اگر خون استحاضه قبل از وقت نماز بیاید و در وقت نماز قطع شود، باید برای نماز وظایف مستحاضه را انجام دهد. مسئله ۶۲۷ . اگر مستحاضه بداند که قبل از گذشتن وقت نماز به کلّی پاک می‌شود یا به اندازه وضو یا غسل و خواندن نماز خون بند می‌آید، بنابر احتیاط لازم، باید صبر کند و نماز را در وقتی که پاک است بخواند و اگر نماز را قبل از آن بخواند - هرچند با وضو و غسل باشد - کافی نیست، مگر آن که در هنگام نماز و غسل و وضو، قصد قربت داشته و خون هم اتّفاقاً در زمان پیش بینی شده قطع نشود که در این صورت نیاز به دوباره خواندن نماز نیست و اگر زن مستحاضه احتمال می‌دهد قبل از گذشتن وقت نماز به طور کلّی پاک می‌شود یا به اندازه وضو یا غسل و نماز خواندن خون بند می‌آید، جایز است نماز را مطابق وظیفه فعلی‌اش بخواند ولی اگر در وقت پیش بینی شده پاک شد، بنابر احتیاط واجب، باید آن را دوباره بخواند. مسئله ۶۲۸ . اگر بعد از وضو و غسل، خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد به کلّی پاک می‌شود و وقت هم به مقداری که وضو و غسل و نماز را به جا آورد باقی می‌ماند، بنابر احتیاط لازم، باید نماز را تأخیر بیندازد و موقعی که به کلّی پاک شد، دوباره وضو و غسل را به جا آورد و نماز را بخواند و اگر در تنگی وقتِ نماز پاک شود و فرصت برای انجام غسل یا وضو نباشد، تیمّم نموده و نماز می‌خواند. مسئله ۶۲۹ . مستحاضه کثیره وقتی که به کلّی از خون پاک شد، اگر بداند از وقتی که برای نماز قبل مشغول غسل شده دیگر خون بیرون نیامده و باطن هم به خون آلوده نبوده، لازم نیست دوباره غسل نماید و در غیر این صورت، باید غسل کند هرچند کلّی بودن این حکم بنابر احتیاط واجب است و امّا در مستحاضه متوسّطه، لازم نیست برای آنکه از خون به کلّی پاک شده غسل نماید به شرط آنکه غسل روزانه برای استحاضه متوسّطه را قبل از آنکه خون قطع شود، انجام داده باشد. مسئله ۶۳۰ . اگر خون استحاضه به طور کلّی قطع شود (نه به طور موقّت و یا مشکوک)، در صورتی که قبل از انجام وظایف مستحاضه باشد، واجب است وظایف مستحاضه را انجام دهد مثلاً اگر استحاضه کثیره بوده، واجب است فقط غسل نماید و اگر استحاضه قلیله بوده، واجب است فقط وضو گرفته و نماز بخواند و اگر استحاضه متوسّطه بوده، در صورتی که غسل روزانه برای استحاضه متوسّطه را قبل از آنکه خون قطع شود انجام داده، لازم نیست برای نماز اوّل، غسل نماید و وضو کافی است. و اگر بعد از شروع در وظایف مستحاضه و قبل از پایان نماز باشد، باید وظایف را از سر بگیرد و اگر بعد از نماز باشد، دوباره خواندنِ نماز واجب نیست، مگر زمانی که با وجود امید به قطع شدن خون اقدام به خواندن نماز نموده که احتیاط واجب است نماز را بعد از انجام وظایف، دوباره بجا آورد. مسئله ۶۳۱ . اگر خون به طور موقّت قطع شده و به اندازه‌ای پاک باشد که برای انجام وظایف و نماز، هرچند قسمتی از آن نماز، فرصت داشته باشد، بنابر احتیاط واجب، باید احکام قطع شدن کامل خون که در مسأله قبل ذکر شد را انجام دهد و اگر فرصت به اندازه‌ای نیست که برای انجام وظایف و قسمتی از نماز پاک باشد، انجام دوباره وظایف، واجب نیست و اگر زن نداند چه مقدار مهلت دارد و شک داشته باشد که پاکی به اندازه وضو، غسل (هرکدام وظیفه اش می‌باشد) و قسمتی از نماز باقی می‌ماند یا نه، یا نداند که قطع شدن خون به طور کلّی است یا موقّت، بنابر احتیاط واجب، در احکام، به قطع شدن خون به طور کامل عمل نماید. مسئله ۶۳۲ . اگر در بین نماز، خون استحاضه بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده یا نه، چنانچه نماز را رجاءً تمام نماید و بعد از نماز خود را بررسی نموده و بفهمد خون به طور کلّی قطع شده است، بنابر احتیاط واجب، لازم است طبق وظیفه‌اش وضو یا غسل انجام داده و نماز را دوباره بخواند و در وسعت وقت می‌تواند نماز را بشکند و بررسی نموده تا وظیفه‌اش معیّن گردد. مسئله ۶۳۳ . زن مستحاضه بعد از آن که خونش به طور کلّی قطع شد، فقط برای نماز اوّلی که می‌خواند باید کارهای استحاضه را به توضیحی که قبلاً ذکر شد، انجام دهد و پس از انجام وظایف، واجب نیست فوراً مشغول نماز شود و می‌تواند خواندن نماز را به تأخیر اندازد. مسئله ۶۳۴ . اگر مستحاضه یکی از کارهایی را که بر او واجب می‌باشد ترک کند، نمازش باطل است و اگر کاری را که به احتیاط واجب بر مستحاضه لازم است، ترک کرده و نماز بخواند، نمازش به احتیاط واجب، باطل است. احکام دیگر مستحاضه مسئله ۶۳۵ . زن مستحاضه (چه کثیره، چه متوسطه و چه قلیله)، در مورد صحیح بودن روزه، حکم زن پاک را دارد و لازم نیست برای صحیح بودن روزه‌اش، به وظایف مستحاضه عمل نماید. مسئله ۶۳۶ . بر زن مستحاضه لازم نیست در هنگام روزه‌داری از بیرون آمدن خون جلوگیری نماید هرچند احتیاط مستحب آن است که وی در تمام روزی که روزه دارد به مقداری که می‌تواند و برایش ضرر ندارد، از بیرون آمدن خون جلوگیری کند. مسئله ۶۳۷ . اگر زن بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند، روزه‌اش بدون اشکال، صحیح است. مسئله ۶۳۸ . مستحاضه‌ای که غسل‌های واجب خود را به جا آورده، رفتن او در مسجد و توقّف در آن و خواندن آیه‌ای که سجده واجب دارد و نزدیکی شوهر با او، حلال است هرچند کارهای دیگری را که برای نماز انجام می‌دهد مثل عوض کردن پنبه و دستمال، انجام نداده باشد بلکه انجام این کارها بدون غسل نیز جایز است؛ هرچند احتیاط مستحب است غسل کند. مسئله ۶۳۹ . اگر زن در استحاضه کثیره یا متوسّطه بخواهد قبل از وقتِ نماز، آیه‌ای را که سجده واجب دارد بخواند، یا به مسجد برود، بنابر احتیاط مستحب، غسل نماید و همچنین است حکم چنانچه شوهرش بخواهد با او نزدیکی کند. مسئله ۶۴۰ . نماز آیات بر مستحاضه، واجب است و باید برای نماز آیات همه کارهایی را که برای نماز یومیه ذکر شد، انجام دهد. مسئله ۶۴۱ . هرگاه در وقت نماز یومیه، نماز آیات بر مستحاضه واجب شود، هرچند بخواهد هر دو را پشت سر هم به جا آورد، بنابر احتیاط لازم، نمی‌تواند هر دو را با یک غسل و وضو بخواند. مسئله ۶۴۲ . اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند، باید برای هر نماز کارهایی را که برای نمازِ اداء بر او واجب است به جا آورد و بنابر احتیاط واجب، نمی‌تواند برای نمازِ قضا به کارهایی که برای نمازِ اداء انجام داده اکتفا کند و احتیاط مستحب است زن خواندن نماز قضا را تأخیر بیندازد تا پاک گردد. [۱] . باطل بودن نمازی ‌که زن برای ‌آن غسل استحاضه متوسطه را انجام نداده ولی ‌وظایف دیگر را انجام داده است، بنابراحتیاط واجب می‌‌باشد. ◀ بازگشت به فهرست

سلام وقت بخیر. آیا استحاضه هر ماه برای زن اتفاق می افتد یا خیر؟

سلام ؛وقت بخیر ببخشید خانمی که سر زمان همیشه پریود شدن اما خونریزی شون کم بوده تا ده روز هم ادامه داشته اما آلودگی بیشتر داخل و مستمر بوده الان ۵ روزه پاک بودن مجدد پریود شدن و خونریزی معمول رو دارن الان استحاضه حساب میشه بعد از ۵ روز اگر ادامه داشته باشه با ۵ روز پاکی میشه ده روز باید بازم استحاضه حساب کنن یا حیض

سلام علیکم اگر درزمان عادت ماهیانه وقتیه 2روز دیرتر شود واحتمال بارداری هم هست البته ضعیفواحتکال خون حیض هم هست البته بیشتر تکلیف احکامی کدام است؟ ممنونم

پرسش: زنی که استحاضه است وقتی که تفحص می کند خون لخته می بیند و نمی داند که با این وضع قلیله است یا متوسطه است؟ پاسخ: اعتبار به وضع فعلی خون است پس اگر در پنبه نفوذ نمی کند استحاضه قلیله است هرچند به دلیل اینکه لخته است در پنبه نفوذ نکرده است و در صورت نفوذ استحاضه متوسطه خواهد بود. منبع: سایت آیت الله العظمی سیستانی ببینید: رساله جامع، م۶۱۴ |

پرسش: مشخصات هر یک از استحاضه های قلیله و متوسطه و کثیره چیست و وظیفه هر کدام را معین کنید. پاسخ: استحاضه قلیله: آن است که خون فقط روی پنبه ای که زن داخل کند را آلوده کند و خون در داخل پنبه فرو نرود. و وظیفه اش برای هر نماز یک وضو بگیرد و غسل ندارد. و باید ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده آب بکشد استحاضه متوسطه: آن است که خون در پنبه فرو رود ، اگر چه در یک گوشه آن باشد ، ولی از پنبه به دستمالی که معمولاً زنها برای جلوگیری از خون میبندند (نوار بهداشتی)، نرسد. و وظیفه اش باید به احتیاط لازم براى نمازهاى خود روزانه یک غسل نماید و براى هر نماز یک وضو بگیرد و باید ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده آب بکشد. استحاضه کثیره: آن است که خون پنبه را فرا گرفته و به حدی زیاد باشد که به دستمال (نوار بهداشتی) برسد. و وظیفه اش به احتیاط واجب براى هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد و باید یک غسل براى نماز صبح و یکى براى نماز ظهر و عصر و یکى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد و بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نیندازد، اینها همه در صورتى است که خون پى در پى از پنبه به دستمال برسد. منبع: سایت آیت الله العظمی سیستانی ببینید: رساله جامع، م۵۹۷ |

پرسش: احکام نفاس زنی که زایمان کرده به طور مفصل چیست. پاسخ: خونى که زن پس از بیرون آمدن اولین جزء بچّه از شکم در فاصله ده روز مى بیند به شرط اینکه خون زایمان بر آن صدق کند، خون نفاس است. و خون ما قبل آن نفاس نیست. و کمترین مقدار خون یک لحظه و حد اکثر آن ده روز است و بیشتر از آن نفاس نیست. و اگر خون نفاس از ده روز بگذرد، چنانچه زن در حیض عادت عددیه داشته باشد، به اندازه روزهاى عادت او نفاس، و بقیه استحاضه است . و اگر عادت ندارد، تا ده روز نفاس، و بقیه استحاضه مى باشد. و اگر عادت خود را فراموش کرده باید عادت را بالاترین عددى فرض کند که احتمال مى دهد. و آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب مى باشد. و بنابر احتیاط واجب توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور، و عبور از مسجدین (مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله‏ وسلم) و خواندن آیات سجده واجب، و تماس با خط قرآن و نام خدا، بر زن نفساء حرام است. منبع: سایت آیت الله العظمی سیستانی ببینید: رساله جامع، م۵۷۶ | م۵۷۸ | م۵۷۹ | م۵۹۲ | م۵۹۳ | م۵۹۴ |