رفتن به مطلب

چگونه می شود ادعای نواب اربعه مبنی بر نیابت از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را در عصر غیبت صغری اثبات کرد؟


ارسال های توصیه شده

  • کارشناس عقائد

چگونه می شود ادعای نواب اربعه مبنی بر نیابت از امام زمان (عج) را در عصر غیبت صغری اثبات کرد؟

 

پاسخ اجمالی:

اعتماد به نواب اربعه (عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری) به عنوان نمایندگان امام زمان(عج) در دوران غیبت صغری بر اساس تأیید مستقیم امامان معصوم(ع) است که عثمان بن سعید و فرزندش محمد بن عثمان را به صراحت به عنوان افراد مورد اعتماد معرفی کردند و فرمودند هر چه بگویند از جانب امام است. این نیابت به صورت زنجیره‌ای و منظم به نواب بعدی منتقل شد و هر نایب، نایب بعدی را به طور رسمی منصوب کرد. توقیعات امام زمان(عج) به ویژه نامه معروف به علی بن محمد سمری که آغاز غیبت کبری را اعلام می‌کرد، همراه با کرامات و فضایل اخلاقی برجسته این نواب مانند رازداری بی‌نظیر حسین بن روح، و همچنین پذیرش بی‌چون و چرای جامعه شیعه و علمای امامیه در طول تاریخ، همگی دلایل محکمی بر صحت نیابت این چهار نفر هستند که به صورت قطعی نمایندگی آنان از سوی امام زمان(عج) را اثبات می‌کنند.

پاسخ تفصیلی:

در دوران غیبت صغری، چهار نفر به عنوان نمایندگان امام زمان(عج) تعیین شدند که به آن‌ها نواب اربعه گفته می‌شود؛ این افراد عبارت بودند از: عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری؛ اما چگونه می‌توانیم ادعای این افراد مبنی بر نیابت از امام زمان (عج) را باور کنیم؟

چرا باید به نواب اربعه اعتماد کنیم؟

تایید نواب اربعه بر گرفته از وثاقت آنها است، و وثاقت تمام نواب زمانی تایید می شود که وثاقت نایب اول تایید شود زیرا که سر سلسله نیابت از عثمان بن سعید آغاز می شود  و نواب بعدی مقام خود را از او گرفتهاند لذا با اثبات وثاقت او وثاقت دیگر نواب نیز ثابت است، همچنانکه عدم مخالفت بزرگان امامیه با نیابت نواب اربعه خود بهترین شاهد بر صدق ادعای نواب اربعه بر نیابت از امام زمان(عج) است و نشان از اینکه بزرگان امامیه و جامعه شیعه این نیابت را پذیرفته اند و برای آنها در طول تاریخ هیچ جای شک و شبهه ای در مورد این نیابت نبوده است.

 در تایید وثاقت نایب اول باید گفت که عبدالله بن جعفر حمیری از احمد بن اسحاق نقل می کند که روزی خدمت امام هادی(ع) رسیدم و عرض کردم سرورم من گاه در این شهر هستم و گاه نیز حضور ندارم و در زمانی که حضور دارم برایم ممکن نیست که همیشه به خدمت شما برسم سخن چه کسی را بپذیرم و از چه کسی اطاعت کنم؟

 ایشان فرمودند ابوعمرو (عثمان بن سعید) مورد اعتماد و امین من می باشد هر آنچه بگوید از من گفته و هر آنچه که به شما برساند از من رسانده است؛ زمانی که امام هادی(ع) به شهادت رسیدند به خدمت امام حسن عسکری(ع) رسیدم و همان سوال را از ایشان نیز پرسیدم ایشان نیز مانند پدرشان جواب دادند و فرمودند ابوعمرو مورد اطمینان و امین پدرم و من در ایام حیات و مماتم می باشد هر آنچه بگوید از من گفته و هر پیغامی که برایتان بیاورد از من آورده است.[1]

  همچنین در روایت دیگری امام حسن عسکری(ع) فرمودند: فرزندم امام شما پس از من است و خلیفه بعد از من می باشد و شما او را نخواهید دید و عثمان بن سعید واسطه بین او و شما می باشد؛ سخن او را قبول کنید که او نائب امام شما می باشد.[2]

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که علاوه بر عثمان بن سعید فرزند او محمد بن عثمان نیز از سوی امام امین و مورد اعتماد معرفی شده است که او نیز بعد از پدر به مقام نیابت رسید؛ در این مورد نقل شده که امام حسن عسکری(ع) فرمودند عثمان بن سعید و فرزند او مورد اعتماد من هستند و آنچه به تو برسانند از سوی من رسانده اند و آنچه بگویند از جانب من گفته اند؛ پس سخن آن دو را گوش فرا ده و فرمان آن دو را اطاعت کن که آنها مورد اعتماد و امین هستند.[3]

از آنجا که انتصاب سایر نواب از سوی عثمان بن سعید و فرزند او است لذا با تایید وثاقت او و فرزندش محمد بن عثمان جایگاه و مقام سایر نواب نیز ثابت می شود و با توجه به اخبار موجود در انتصاب نائب سوم از سوی محمد بن عثمان و نائب چهارم از سوی حسین بن روح به عنوان جانشین محمد بن عثمان هیچ جای شک و شبهه ای در وثاقت نواب باقی نمیماند.

لذا در گزارشی آمده است که محمد بن عثمان در هنگام وفات، بزرگان شیعه را جمع کرده و همه را به حسین بن روح نوبختی ارجاع داد و او را جانشین خود اعلام کرد[4] و در عظمت او  به همین مقدار کفایت می کند که نقل شده است ابوسهل نوبختی درباره رازداری حسین بن روح گفته است اگر او امام را زیر دامن خود پنهان دارد و بدنش را با قیچی قطعه ‌قطعه کنند تا او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد.[5]

در مورد علی بن محمد سمری نیز باید گفت که مرحوم حسین بن روح  به او وصیت کرد و او را جانشین خود قرار داد[6] و در توقیعی که از حضرت مهدی(عج) در مورد او صادر شده است، آمده: ای علی بن محمد خداوند پاداش برادران دینی تو را در مصیبت تو بزرگ دارد؛ تا شش روز دیگر خواهی مرد؛ پس امر حساب و کتاب خود را مرتب کن و درباره جانشینی این مقام نیابت به کسی وصیت مکن. زیرا غیبت دومی فرا رسیده است.[7]

نتیجه‌گیری

به طور خلاصه می توان گفت:

تایید امامان معصوم (ع) : امامان معصوم (ع) به ویژه امام حسن عسکری (ع) به صراحت بر وثاقت و اعتمادپذیری عثمان بن سعید و فرزندش تاکید کرده‌اند؛ آن‌ها گفته‌اند که هر آنچه این دو نفر می‌گویند، از جانب امام است.

انتقال نیابت از نائبی به نائب دیگر:  هر یک از نواب اربعه، نائب بعدی را مشخص کرده است و این نشان می‌دهد که انتصاب آن‌ها از سوی امام زمان (عج) بوده است.

توقیعات و نامه‌های امام زمان (عج) : نواب اربعه توقیعات و نامه‌هایی از سوی امام زمان (عج) دریافت می‌کردند که نشان از ارتباط مستقیم آن‌ها با امام زمان (عج) داشت.

کرامات و معجزات : نواب اربعه کرامات و معجزاتی داشتند که نشان از ارتباط خاص آن‌ها با امام زمان (عج) بود.

با توجه به این شواهد و دلایل، می‌توانیم به طور قطع بگوییم که نواب اربعه به حق به عنوان نمایندگان امام زمان (عج) در دوران غیبت صغری عمل می‌کردند.

 

[1] الغيبة، الشيخ الطوسي، ج1،  ص 354  

[2] همان، ص 357     - بحار الأنوار، العلامة المجلسي، ج51 ،  ص 347     

[3] الكافي، الشيخ الكليني، ج1،  ص 330   

[4] الغيبة، الشيخ الطوسي، ج1،  ص 371   

[5] همان، ص 391         

[6] همان، ص 394  

[7] كمال الدين و تمام النعمة، الشيخ الصدوق، ج2،  ص 516   

وضعیت: تأییدشده توسط: تقوی
لینک به دیدگاه
به اشتراک گذاری در سایت های دیگر

×
×
  • اضافه کردن...